Wat is de beste leeftijd voor een IQ-test of hoogbegaafdheidsonderzoek?

Ouders worstelen nogal eens met de vraag wat de beste leeftijd voor een IQ-test of hoogbegaafdheidsonderzoek voor hun kind. Hieronder schetsen we de voordelen en nadelen van het testen op jonge leeftijd en als kinderen wat ouder zijn. 

IQ-test jonge kinderen

De intelligentie van kinderen kan al op jonge leeftijd getest worden. Er zijn tests beschikbaar die al te gebruiken zijn voor kinderen vanaf 2,5 jaar, zoals de WPPSI-V-NL. Maar is het ook verstandig een kind al op jonge leeftijd een IQ-test te laten maken? Of kun je de intelligentie beter vaststellen als kinderen al wat ouder zijn?

Herkennen ontwikkelingsvoorsprong

Voorstanders van het op jonge leeftijd testen van kinderen wijzen erop dat rond een jaar of vijf vaak al goed te zien is of een kind extra leeraanbod nodig heeft. Hoogbegaafde kinderen kunnen als kleuter over het algemeen ook al veel meer dan in groep 1 en 2 van ze wordt verwacht. Veel hoogbegaafde kinderen kennen dan al de kleuren, kunnen moeilijke puzzels maken en ze kunnen bijvoorbeeld al een beetje, of zelfs heel goed, lezen en rekenen.

Passend aanbod en motivatie

Wanneer de ontwikkelingsvoorsprong van jonge kinderen niet voldoende wordt herkend kan het gebeuren dat ze jaren moeten wachten op een inhoudelijk leeraanbod dat bij hen past. Je kunt je voorstellen dat dat erg frustrerend kan zijn. 

Een intelligentieonderzoek kan helpen een eventuele ontwikkelingsvoorsprong inzichtelijk te maken. Door dit vroegtijdig in beeld te brengen voorkom je dat een kind al op jonge leeftijd gedemotiveerd raakt voor school en maak je de kans kleiner dat een kind zich gaat aanpassen. Hoogbegaafde kinderen hebben al vanaf jonge leeftijd een passend aanbod nodig!

Zeker wanneer er belangrijke beslissingen moeten worden genomen, bijvoorbeeld over het onderwijsaanbod of de juiste hulpverlening voor een kind, kan een intelligentieonderzoek (IQ-test) op jonge leeftijd zinvol zijn.

Betrouwbaarheid IQ-test kind

Tegelijkertijd is het goed om je te realiseren dat resultaten op een intelligentietest bij jonge kinderen geen goede voorspellende waarde hebben en minder betrouwbaar zijn dan bij oudere kinderen. Jonge kinderen ontwikkelen zich in sprongen en dit is van invloed op de testscore. Ook de invloed van de omgeving is groot bij jonge kinderen. Bovendien zie je bij jonge kinderen nog vaak dat hun gedrag sterk kan wisselen van dag tot dag. De scores op een intelligentietest geven bij jonge kinderen dan ook vooral een indicatie van hun niveau van cognitief functioneren en ze hebben een betrekkelijke en tijdelijke waarde.

De voorspellende waarde van resultaten van een intelligentietest neemt aanzienlijk toe tussen het derde en zevende levensjaar. Vanaf acht jaar blijft zij redelijk stabiel.

Beste leeftijd voor een IQ-test 

Vanwege de beperktere betrouwbaarheid en voorspellende waarde van IQ-tests bij jonge kinderen, wordt wel geadviseerd om als het niet nodig is op jonge leeftijd te testen, te wachten tot een kind een jaar of zeven/acht is.

Anderen adviseren juist om kinderen op jonge leeftijd te testen, als ze een jaar of vijf zijn bijvoorbeeld, vanwege de grote voordelen van vroegtijdige onderkenning en passend aanbod. Belangrijk is in dat geval dat een IQ-test onderdeel is van een breder onderzoek naar de kenmerken van het kind en wat het nodig heeft. Vaak wordt dan geadviseerd een kind opnieuw te testen als ouder zijn, bijvoorbeeld tien of elf jaar. Zo kun je de ontwikkeling van een kind goed volgen en kunnen de gegevens van de tweede test worden meegenomen bij de keuze voor voortgezet onderwijs.

De beste leeftijd om een kind te testen zal van kind tot kind en van situatie tot situatie beoordeeld moeten worden. Ook bij jonge kinderen kan het zinvol zijn om intelligentie in beeld te brengen. Hiervoor zijn uitstekende tests beschikbaar. Het testen van kinderen op jonge leeftijd heeft echter ook nadelen. Als het niet nodig is een kind op jonge leeftijd te testen, dan is het heel goed mogelijk en wellicht zelfs aan te raden te wachten met testen tot een kind zeven à acht jaar is. 

Advies

Bij Bureau Bloeiwijs kunnen kinderen al op jonge leeftijd getest worden, maar ook als ze al wat ouder zijn. Ik denk graag mee in wat voor jouw kind wenselijk is.